عدم توجه به عقاید زن

پنج شنبه 86/12/9 , 11:55 ع • پرسش و پاسخ ,

اگر در خانواده ای سرپرست خانواده عقاید زن را نپذیرد، حکم چیست؟

شما منظورتان را از اینکه سرپرست خانواده‌، عقاید زن را نمی پذیرد بیان نکردید که چه عقایدی است. آیا عقاید دینی و اصول دین است مثل توحید و امامت و معاد و ... ویا منظورتان از عقاید ضروریات دین مثل حجاب، نماز،‌حج،امر به معروف و... ویا منظورتان از عقاید امور اجتماعی و عرف اجتماع است، مثل برگزاری مجالس به عرف وسنت خانواده و شهر و... امور شخصی و یا عقایدی است که مورد پسند خودتان است مثل طرز لباس پوشیدن به سبکی که خودتان می‌پسندید و...

و بنابراین ماتکلیف زن و برعکس مرد را در صورتی که طرف مقابل عقاید هم را نپذیرند در هر یک از موارد بالا که بیان کردیم توضیح می دهیم و اگر عقیده بخصوصی است که مورد توافق سرپرست خانواده نیست دوباره سؤال کنید تا پاسخ کافی داده شود.

1- اگر منظورتان از عقاید زن، اصول دین است که در این صورت سه حالت دارد یا مرد از دین دیگری است مثل مسیحیت و... ویا مسلمان است ولی از مذهب دیگری یعنی جزء اهل تسنن، که امامت را که جزء اصول و عقاید ماست قبول ندارد و یا اینکه اصلاً خداوند را قبول ندارد وقائل به هیچ دینی نیست. در صورتی که مرد کافر یا مرتد ویا اهل کتاب باشد؛ برای زن مسلمان جایز نیست که با کافر ازدواج نماید چه موقت و چه دائم، چه کافر حربی باشد یا کتابی یا مرتد باشد."1" و در صورت ازدواج عقد آنها باطل است و اگر دخول صورت نگرفته باید زن جدا شود واگر دخول صورت گرفته جدا شده و باید عده نگه دارد."2" و نیز برای زن مؤمن جائز نیست که با ناصبی که علناً عداوت اهل بیت(را دارد ازدواج کند. و اینها در حکم کفار هستند اگر چه دین اسلام را به خود نسبت داده و ادعای آن را داشته باشند."3" واما ازدواج زن با اهل سنت که ناصبی نیست مورد اختلاف علماء است. حضرت امام قائل به کراهت است واحتیاط ترک ازدواج با اهل سنت است."4" و برخی از مراجع می فرمایند ازدواج دختر شیعه با سنی در صورتی که خوف انحراف نباشد مانعی ندارد ولی در صورتی که احتمال انحراف عقیدتی باشد جائز نیست."5"

2- و اگر منظور از عقاید ضروریات دین باشد مثل اینکه نماز را جزء واجب الهی نپذیرد و منکر آن شود ویا منکر حجاب شود در این صورت طبق فتوای مراجع در حکم کافر و نجس است."6" واحکام کافر را دارد که در مسأله پیش گفته شد. و اگر عمداً نماز نمی خواند و تارک الصلوه است ولی منکر نماز نیست و نماز را جزء ضروریات دین می داند در این صورت کافر نیست بلکه معصیت کار وفاسق است."7"

در این صورت وظیفه شما امر به معروف و نهی از منکر است که در نکته سوم بیشتر توضیح داده می شود.

3- منظور این است اصول اخلاقی مثل صله ی رحم و احسان به والدین را نمی پذیرد و یا اینکه فرد گناهکاری است و قید و بند اخلاقی ندارد و گفته های شما را نسبت به امور اخلاقی نمی پذیرد. که وظیفه شما در چنین مورد در مرتبه اول امر به معروف ونهی از منکر است و در مرتبه بعدی اگر قدرت عملی بر جلوگیری از گناه دارید حتی با وساطت بزرگ‌ترها و افرادی که به نوعی تأثیر گذارند و مورد احترام شخص گناه کارند آن را به کار برند.(مثل اینکه اگر پدرش مورد احترام است با او جریان را در میان بگذارید و یا روحانی محل و... ) و باید امر به معروف ونهی از منکر با زبان خوش و مهربان باشد ولی اگر توان امر به معروف و نهی از منکر نداشتند و یا خوف ضرر بر شمابود برشما لازم است که خودتان را حفظ کنید تا آلوده نشده و تقوای شخصی داشته باشید و صبر پیشه کنید که صبر و شکیبایی زن در این صورت خیلی پاداش دارد. پیامبر اکرم( می فرماید : "هر زنی در برابر بداخلاقی شوهر خود صبر کند خداوند متعال ثواب آسیه دختر مَزاحم (همسر فرعون) را به وی عنایت نماید."8"

4- و اگر منظورتان نپذیرفتن عقاید اجتماعی و عرف فامیلی و خانوادگی است : در این صورت اگر مواردی است که موجب می شود شخصیت زن در میان اجتماع و خانواده خوار وذلیل شود و موجب ذلت انسان شود همسر می تواند از انجام آن شانه خالی کند چون حفظ شخصیت و منزلت آدمی از حقوق اولیه هر انسانی به شمار می آید و لذا اطاعت همسر از شوهر در چارچوب موازین شرع وکرامت انسانی است."9" ولی اگر غیر این صورت بود، باید با هم تفاهم کنید وهمان موارد نکته سوم را اجرا کنید و در برخی موارد از غرور خود کاسته و گذشت داشته باشید.

5- و اگر منظورتان عقاید شخصی و مربوط به خودتان است مثل اینکه دوست دارید فلان لباس با رنگ دلخواهتان بپوشید ویا طرز خاصی که دوست دارید حجاب داشته باشید و... در این صورت اگر همسرتان عقیده شخصی شمارا نپسندید ابتدا از همسرتان دلیل نپذیرفتنش را بخواهید با ملایمت و خوبی (نه با عصبانیت و خشم وانزجار) اگر دلیل قابل قبولی ارائه کرد وظیفه شما و عقلتان حکم می کند آن را بپذیرید ولی اگر دلیلی نداشت این، دو صورت دارد یا می‌خواهد با شما لج کند دراین صورت بفهمید که چرا و بخاطر چه موضوعی با شما لج کرده است یعنی علت لجاجت آن را بفهمید مثلاً کاری از شما خواسته وشما انجام نداده اید. در این صورت با او صحبت کنید اگر مقصر بودید حتماً عذرخواهی کنید و اگر عقیده شما را قبول ندارد و دلیلی هم برای قبول نداشتنش ندارد و یا اینکه او از فلان رنگ یا لباس خوشش می آید وظیفه شما این است که به عقیده شوهرتان و خواسته ی او احترام بگذارید که دراین صورت هم کانون زندگی شماگرمتر خواهد شد وهم شوهرتان به شما دلبستگی بیشتر خواهد داشت ولذا پیامبر اکرم( می‌فرماید: "از صفات برجسته زن این است که خواهش مرد را بجا آورد.""10و11"

(1) تحریرالوسیله حضرت امام"ره"،ج2،ص509

(2) همان،ص511

(3) همان،ص511

(4) همان،ص 512

(5) مجموع استفتائات جدید،ج1،آیت ا...مکارم شیرازی،ص207

(6) رساله حضرت امام"ره"،مسأله 106

(7) جامع المسائل،ج1،ص41،حضرت آیت ا... فاضل لنکرانی

(8) بحار،ج103،ص247

(9) مجله با معارف اسلامی آشنا شویم،شماره 41،ص125

(10) مکارم الاخلاق،باب 8،فصل 1

(11) برای مطالعه بیشتر به کتب ذیل مراجعه شود.

* نظام خانواده در اسلام،شیخ حسن انصاریان