پاداش بجا خرج کردن نعمت
قرآن مجید به مردان و زنانى که قلبى آراسته به ایمان ، و نفسى پیراسته از زشتى ، و جسمى متصل به عمل صالح ، و زبانى گویاى حق ، و مالى در مدار انفاق و کرم و جود و سخاوت ، و قدمى در راه خدمت به خلق دارند ، وعده ى اجر و ثواب و رضوان و جنت و عیش و سرور ابدى داده .
قرآن مجید در آیات نورانى خود اعلام مى دارد که اجر اهل ایمان و مزد نیکوکاران ضایع نخواهد شد .
کتاب الهى با بیانى رسا فریاد مى کند که وعده ى خداوند حق است ، و در این وعده خلافى وجود ندارد .
قرآن مجید براى اهل ایمان و دارندگان عمل صالح و به عبارت دیگر براى مؤمنین ، محسنین ، مصلحین ، متقین و مجاهدین چند نوع اجر بیان مى نماید :
اجر عظیم ـ اجر کبیر ـ اجر کریم ـ اجر غیر ممنون ـ اجر حسن .
وَعَدَ اللّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الْصَّالِحَاتِ لَهُم مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِیمٌ (مائده ( 5 ) : 9 ) .
خداوند به کسانى که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند وعده ى آمرزش و اجر بزرگ داده است .
إِلاَّ الَّذِینَ صَبَرُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولئِکَ لَهُم مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ کَبِیرٌ (هود ( 11 ) : 11 ) .
مگر آنان که در برابر فتنه ها و حوادث و معاصى پایدارى نمودند ، و عمل صالح انجام دادند ، براى اینان آمرزش و اجر کبیر است .
مَن ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً فَیُضَاعِفَهُ لَهُ وَلَهُ أَجْرٌ کَرِیمٌ (حدید ( 57 ) : 11 ) .
کیست آن که به خداوند قرض نیکو دهد پس خداوند بر او دو چندان گرداند ، و براى اوست اجر کریم .
إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ أَجْرٌ غَیْرُ مَمْنُون (فصلت ( 41 ) : 8 ) .
آنان که ایمان آوردند و عمل شایسته انجام دادند ، پاداشى جاودانه دارند .
. . . فَإِن تُطِیعُوا یُؤْتِکُمُ اللَّهُ أَجْراً حَسَناً . . . (فتح ( 48 ) : 16 ) .
اگر خدا را اطاعت کنید ، خداوند به شما اجر نیکو عنایت مى کند .
آرى اگر نعمت قلب مصرف ایمان شود ، نعمت عقل خرج اندیشه در حقایق گردد ، نعمت اعضا و جوارح مصرف عمل صالح شود ، نعمت مقام و مال و ثروت در راه حل مشکلات عباد خدا خرج شود ، و خلاصه اگر از تمام نعمتها ، در راه عبادت و طاعت و خدمت به خلق و احسان و نیکى ، و تقوا و عفت کمک گرفته شود ، انسان علاوه بر خیر و سعادت در دنیا ، در آخرت از پنج نوع اجر برخوردار خواهد شد ، و این به کارگیرى نعمتها در برنامه هاى صحیح ، کارى طاقت فرسا نیست ، بلکه واقعیتى است که از عهده ى هر مرد و زنى برمى آید ، تا جایى که بین انسان و حضرت حق ، حجابى و مانعى باقى نماند و انسان لذت قرب و وصال و لقاء را بچشد .
مگر نه این است که رسول حق و امامان معصوم با قدرشناسى از نعمتها ، و بجا مصرف کردن آنها از تمام حجابهاى ظلمانى و نورانى عبور کرده ، تا جایى که بین آنان و حضرت معبود فرقى و مباینت و جدایى ـ جز این که آن بزرگواران مخلوق و عباد خدا بودند ـ بر جا نماند !
در توقیع شریفى که از ناحیه ى مقدسه به دست شیخ کبیر ابى جعفر محمد بن عثمان بن سعید بیرون آمد مى خوانیم :
وَآیاتُکَ وَمَقَاماتِکَ الَّتِى لاَ تَعْطیلَ لَها فِى کُلِّ مَکان ، یَعْرِفُکَ بِهَا مَنْ عَرَفَکَ ، لاَ فَرْقَ بَیْنَکَ وَبَیْنَها إلاّ أنَّهُمْ عِبَادُکَ وَخَلْقُکَ(مفاتیح الجنان : 255 ، دعاى هر روز ماه رجب ) .
خداوندا ! پیامبر و امامان معصوم ، نشانه ها و مقامات تواند که در آن آیات و مقامات در هر مکان تعطیل نخواهد بود ، هر کس تو را بشناسد به آن آیات بشناسد ،و میان تو و آنان جدایى و مباینتى نیست جز آنکه آنان بنده و مخلوق تواند !
باید به این معنا توجه داشت که نعمتها به خودى خود ، مانع و حجاب بین انسان و خدا نیست ، بلکه این روش و منش شیطانى انسان است که بر اثر برخورد نامناسب با نعمت ، بین انسان و حق ایجاد حجاب مى کند . اگر برخورد با نعمت برخورد صحیح و عرشى و ملکوتى باشد ، نعمت کمکى براى رساندن آدمى به مقام قرب خواهد شد .
انبیا و ائمه از نعمتهاى گوناگون مادى و معنوى حق بهره مند بودند ، زن و فرزند داشتند ، براى آنان خانه و زندگى بود ، معیشت خود را به وسیله ى دامدارى و کشاورزى و تجارت و صنعت و معاملات مادى تأمین مى نمودند ، در عین حال بین آنان و خداوند حجابى نبود .
اگر در انسان روح عبادت و طاعت ، و مایه ى تسلیم و بندگى قوى باشد ، و قلبش از انوار معرفت ، و نفسش از امواج حسنات منور باشد ، بدون شک از حیات دنیا با تمام ابزار و وسایل ، و عناصر و موادش براى رسیدن به مقامات معنوى استفاده خواهد کرد . کسى که روح اطاعت و عبادت ندارد با نعمتها برخورد صحیحى نخواهد داشت ، هر چه نعمت بر او افزون شود بر طغیان و کبر و غرور و نخوتش بیفزاید .
بر اساس گفتار امیرالمؤمنین (علیه السلام) در دعاى کمیل ، مگر مى توان باور کرد قلبى که جاى توحید است ، دلى که خانه ى معرفت است ، زبانى که گویاى ذکر است ، باطنى که به عقد عشق و محبت استوار است ، درونى که با اعتراف صادقانه و نیکى پاک نسبت به حریم حضرت رب خاضع است ، صورتى که به پیشگاه مولا بر خاک عبادت نهاده شده است ، زبانى که به توحید و شکر حق در گردش است ، قلوبى که به الهیت حضرت او معترف است ، اعضا و جوارحى که مشتاقانه به مکانهاى عبادت شتابان است فرداى قیامت به آتش دوزخ بسوزد !!
نعمتهایى که خرج طاعت و عبادت و خدمت و احسان مى شود ، فرداى قیامت از افق آن نعمت ها ، جز خورشید رضاى حق ، و هشت بهشت عنبر سرشت طلوع نخواهد کرد .
این قسمت را با توجه دادن شما به دو واقعیت بسیار مهم خاتمه مى دهم .
1 ـ از مجموعه ى آیاتى که گذشت استفاده مى شود که عبادت و بندگى و طاعت و خدمت ، عبارت است از شناخت منعم و نعمت ، و مصرف نمودن نعمت در مسیرى که خداوند معین فرموده .
2 ـ گناه و معصیت و خطا و اثم و شرک و کفر و فسق و فجور و فحشاء و منکر ، عبارت است از غفلت از منعم ، و مغرور شدن به نعمت ، و اعراض از حق ، و مصرف کردن نعمت در مسیر هوا و هوس و شهوات حرام و غیر منطقى .
یَا أیُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْکُم مَوْعِظَةٌ مِن رَبِّکُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا فِی الصُّدُورِ وَهُدىً وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ( یونس ( 10 ) : 57 )
توبه آغوش رحمت
تالیف: استاد حسین انصاریان
http://www.erfan.ir/farsi/book/view.php?id=39&catid=4
•
