سخنانی از چهارده معصوم(ع)
•
در بعضی از کتب سخنانی از چهارده معصوم(ع) وارد شده است که اگر انسان در فلان شب با همسرش نزدیکی نماید فرزندش فلان کاره خواهد شد. آیا این سخنان واقعیت دارد یا خرافات است؟
این روایت نقل شده است و مقصود از آن این نیست که حتماً (جبرا) فلان کار خواهند شد؛ بلکه به این معنا است که عدم مراقبت در این امور، دارای آثار سوء تربیتی و زمینهساز گسترش این گونه مفاسد است.
در سؤال خود، اشاره به وراثت به گونهای جبر انگارانه کردهاید.
ولی باید توجه داشت که اصولاً »اراده انسان« بر هر عاملی غلبه دارد و مغلوب هیچ یک از آن اقتضائات نمیشود. بنابر این گر چه در تأثیر این عوامل شکّی نیست، ولی این تأثیرات به معنای سلب اختیار از انسان نیست. به دیگر عبارت وراثت علت تامّه نیست؛ بلکه در حد زمینه و شرایط است که از آن به »اقتضاء« تعبیر میکنند.
بدین ترتیب اثر وراثت با اراده و اختیار انسان منافات ندارد، به همان دلیل که بسیاری از افراد شایسته و صالح از میان خانواده های ناشایست ظهور کردهاند و با ریاضت و خودسازی، گاه نه تنها مسیر خود را عوض کردهاند، بلکه سرنوشت جامعه را نیز دگرگون ساختهاند.
بدون شک زمانها و اوضاع فلکی و احوال از جهات مختلف با یکدیگر تفاوت دارند برای مثال چنانچه مسجد و کعبه و مکه و مدینه با مکانهای دیگر تفاوت دارد، ماه مبارک رمضان و شب قدر و شب جمعه با زمانهای دیگر فرق دارد.
شاید بتوان گفت همانگونه که برخی شبهای مهتابی در شدت و ضعف جزر و مد دریاها و رودخانهها مؤثر است تأثیرپذیری انسان در شبهای اول ماه با وسط ماه قمری از اوضاع فلکی بعید نمیباشد. ازاینرو در روایات آمده است در برخی شبهای ماه قمری نزدیکی با همسر مکروه است.
فلسفه دوری از این عمل در هنگام قمر در عقرب و یا هنگام خسوف و کسوف نیز به جهت آثار وضعی منفی است که در این اوضاع، تحقق مییابد. برخی از این آثار وضعی در روایات به آن اشاره شده است. مثلاً فلسفه منع نزدیکی با همسر در هنگام قمر در عقرب یا برخی از اوضاع فلکی این است که فرزند انسان که در آن لحظه نطفهاش منعقد میگردد، دچار آسیبها و آفتهایی چون نقص در اعضاء بدن یا کمبود عقل و مغز و یا آفتهایی در روح چون نفاق و دیگر رذایل اخلاقی میگردد.
به همین جهت در روایات ما بهترین روزها و بهترین ماهها و بهترین زمانها و مکانها معرفی شده است.
در این زمینه میتوانید به کتاب حلیةالمتقین مرحوم علامه مجلسی مراجعه نمایید.